#گفتگوی اختصاصی در اهميت و روش صحيح اندازه گيري فشار خون
گفتگوي اختصاصي وب دا با دكتر تابان مدير اورژانس بيمارستان قلب شهيد مدني به مناسبت هفته سلامت :
اهميت و روش صحيح اندازه گيري فشار خون
دكتر محمد رضا تابان صادقي مدير اورژانس بيمارستان قلب شهيد مدني تبريز، بهترين راه تشخيص پرفشاري خون را، اندازه گيري دوره اي فشار خون ترجيها هر يكسال در افراد بالغ سالم عنوان كرد .
دكتر تابان استاديار دانشگاه علوم پزشكي تبريز و متخصص قلب وعروق طي گفتگويي اختصاصي با وب دا دفتر مركزي تبريز در رابطه با اهميت و روش صحيح اندازه گيري فشار خون اظهار داشت :بر خلاف برخي بيماريهاي ديگر كه گاهي وقتها قابل كنترل و قابل درمان نيستند، پر فشاري خون به راحتي قابل كنترل و درمان هست بايك يا دو دارو قابل كنترل هست كه اهميت اين بيماري را دو چندان مي كند چون بيماري هست كه عوارض مهمي دارد اما پزشك مي تواند با كنترل اين بيماري، از عوارض آن جلوگيري كند به طوري كه اگر بيماري پر فشاري خون را كنترل بكنيم احتمال بروز سكته ها قلبي تا 25%؛ سكته هاي مغزي تا 50% و ميزان نارسايي قلبي نيز بيش از 50% كاهش پيدا مي كند.
وي افزود: بيماران توجه كنند كه در مورد علايم پر فشاري خون مهم ترين نكته اين است كه پرفشاري خون غالباً يك بيماري بدون علامت است و بنابراين فقدان علامت و بدون مشكل بودن بيمار وجود مشكل را رد نمي كند و اغلب افراد مسن عليرغم ابتلا به فشار خون هاي بالاي مزمن با عوارض پرفشاري خون بالا به پزشك مراجعه مي كنند و در واقع بيشتر افرادي به خاطر فشار خون به پزشك مراجعه مي كنند با عوارض آن مانند عوارض چشمي، عوارض كليوي، نارسايي قلبي يا سكته هاي قلبي و مغزي مراجعه مي كنند و همين اهميت است موجب شده است كه امسال شعار هفته سلامت در مورد جدي گرفتن فشار خون است چون كه غربالگري فشار خون موجب شناسايي بيماران پرفشاري خون و در نتيجه باعث كاهش احتمال بروز عوارض شايع و بسيار وخيم فشار خون بشود.
دكتر تابان در خصوص اندازه‌گیری فشار خون نيز توضيح داد:
اندازه‌گیری فشار خون یکی از مهمترین معایناتی است که تمام افراد باید بطور دوره ای نسبت به انجام آن اقدام کنند. اغلب افراد مسن دارای فشار خون بالا هستند و خودشان خبر ندارند البته فشار خون بالا ذر جوانان هم دیده میشود. به همین علت هر فرد بالغ چه مشکل داشته یا نداشته باشد لازم است که حداقل هر ۲-۱ سال یکبار فشار خون خود را اندازه بگیرد تا در صورت غیر طبیعی بودن آن، به موقع نسبت به درمان اقدام کند چراکه حتی فشارخون بالای بدون علامت هم موجب عوارض غیر قابل درمان و عامل افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی و… می‌باشد.
نحوه اندازه گیری فشار خون :
عدم رعایت مسائل تکنیکی و سالم نبودن دستگاه روی رقم اندازه‌گیری شده تاثیر می‌گذارد و نتیجه گیری اشتباه خواهد بود.
از فشارسنج جیوه‌ای استفاده‌کنید و یا برای اطمینان از صحت کار فشارسنج عقربه‌ای، باید آن را به‌طور مرتب با فشارسنج جیوه‌ای تنظیم شوند.
اندازة بازوبند متناسب با بازوی بیمار باشد. طول کیسة هوا حداقل ۸۰ درصد و پهنای آن حداقل ۴۰ درصد دور قسمت میانی و بالایی بازوی فرد باشد.
بازوبند را به‌طور مناسب دور بازو بپیچید؛ طوری‌که وسط کیسة هوایی بازوبند بالای شریان بازویی و لبة تحتانی بازوبند حدود ۲ سانتی‌متر بالای چین آرنج قرارگیرد.
وضعیت مناسب برای اندازه‌گیری فشار خون: صحیح ترین حالت برای اندازه‌گیری فشار خون وضعیت درازکشیده و یا وضعیت نشسته راحت بطوریکه باید دست بیمار به نحوی قرار داده شود که هم سطح قلب باشد. (در شرایط خاصی که احتمال می‌دهیم بیمار فشار خون پایین داشته باشد ولی در حالت دراز کشیده فشار خون طبیعی است، یکبار دیگر فشار خون را در حالت ایستاده یا نشسته با پاهای آویزان اندازه می‌گیریم که اگر افت فشار ارتواستاتیک داشته باشد معلوم شود).
لازم است که بیمار تا نیم ساعت قبل از اندازه‌گیری فشار خون غذا و چای میل نکرده باشد و سیگار نکشیده باشد. کافئین موجود در چای و قهوه و نیکوتین موجود در سیگار سبب افزایش فشارخون می‌شوند.
حدود ۵ میلیمتر جیوه تفاوت بین فشارخون دو بازو نرمال است. در بعضی شرایط(دیسکسیون مزمن آئورت و تنگی شریان ساب‌کلاوین)، در تمام موارد، فشارخون باید از بازویی اندازه‌گیری‌شود که فشار بالاتری دارد.
اندازه گیری فشار خون باید در شرایط آرام و بدون استرس انجام گیرد. در ضمن لازم است بیمار قبل از اندازه‌گیری فشار خون فعالیت فیزیکی سنگینی انجام نداده باشد و قبل از اندازه‌گیری فشار خون، حداقل به مدت ۱۰-۵ دقیقه آرام وبدون استرس بنشینید .فشار خون در شرایط فعالیت ورزشی، خستگی ویا عصبانیت درهمه بالا می رود و در افراد بیمار این افزایش شدیدتر از افراد نرمال است. فشار خون اندازه گیری شده در این شرایط نشانگر درستی از فشار خون میانگین نمی باشد.
لباس آستین کوتاه بپوشید.بالا زدن استین تنگ لباس با فشار روی شریان موجب خطای اندازه گیری میشود.
بازوبند باید در بازوی بیمار به نحوی بسته شود که نه خیلی شل باشد و نه خیلی سفت والا موجب خطا در اندازه گیری میشود.
اگر میزان فشار خون سیستولیک فرد بالاتر از ۱۴۰ میلیمتر جیوه و فشار دیاستولیک بیش از ۹۰ میلیمتر جیوه باشد، مبتلا به پرفشاری خون است.